Met lampje zoeken naar invallers
Griepepidemie in regio voert druk lerarentekort in basisonderwijs verder op
Elf basisschoolklassen in Twente moeten het vandaag stellen zonder eigen leerkracht voor de klas. Invallers zijn ook nergens meer te krijgen. Het onderwijs heeft last van de griepepidemie, die komt bovenop een structureel personeelstekort.
JOSIEN KODDE
“Het invallerstekort gaan we de komende weken niet oplossen”, voorziet Ferdy Smelt, operationeel adviseur P&O van het Onderwijsbureau Twente (ObT). Vorige winter hield de epidemie twee keer langer aan dan de gebruikelijke negen weken. De invallers-pool van het ObT kreeg alleen voor vandaag al 393 verzoeken voor vervanging binnen. Een kwart daarvan was voor kortdurende vervanging, vaak vanwege ziekte. De rest is langdurig, bijvoorbeeld zwangerschapsverlof. Gisteravond is bij het mobiliteitscentrum tot in de avond doorgewerkt om alle verzoeken ingevuld te krijgen. Met als resultaat dat om 20.00 uur nog 11 van de 393 verzoeken openstonden. “Scholen afbellen is het allerlaatste wat wij doen. Maar we konden echt niemand meer vinden”, zegt Smelt.
Dit wil trouwens niet zeggen dat de 11 klassen vandaag allemaal thuiszitten. Het mobiliteitscentrum is eerst aan zet. Lukt het daar niet, dan doen de 300 aangesloten basisscholen in de regio zelf hun uiterste best om een oplossing te vinden. “Wij zetten een directeur of intern begeleider voor de klas. Of een onderwijsassistent, onder toeziend oog van een leerkracht van een andere groep”, zegt bestuurder Richard Benneker van de Stichting Katholiek Onderwijs Twenterand (SKOT).
Meerdere zieken
Maar als er meerdere zieken zijn en er bijvoorbeeld ook sprake is van zwangerschapsverlof, dan is de rek er op een bepaald moment uit. Dat ervoer directeur Gerard Regeling van christelijke basisschool De Koning in Enschede. Hij vroeg dit schooljaar al drie keer de ouders van een klas om hun kind een dag thuis te houden.
“In alle gevallen betrof het kleuterklassen. Vierjarigen kun je bij ziekte niet over andere klassen verdelen, zoals dat met de oudere leerlingen vaak wel gebeurt. Maar zo’n jong kind bij groep 7 in de klas, dat wil je niet”, aldus Regeling, die deze week mogelijk weer een klas teleur moet stellen.
“De vaste meester heeft vijf dagen vaderschapsverlof. Voor vier dagen heb ik invallers kunnen regelen. Maar dat zijn telkens verschillende gezichten voor de klas. Ik weet niet of ik de kinderen dat ook voor de vijfde dag wil aandoen.”
Schoolbestuurders en directeuren maken het mobiliteitscentrum ObT geen enkel verwijt. Ze doen hun stinkende best vervangers te vinden, zegt Gerard Regeling. “Maar wat er niet is, is er niet.”
Het leerkrachtentekort is structureel. Vandaag hebben elf klassen geen invaller, gisteren zaten acht klassen met hetzelfde probleem. Terwijl de vervangerspool afgelopen maanden juist is uitgebreid.
ObT breidde haar invallerspool sinds november uit van 750 naar 796 personen. Dat gebeurde in een oproep in deze krant. Richard Benneker van de Stichting Katholiek Onderwijs Twenterand (SKOT) en Gerlo Teunis van schoolbestuur PCO Noord Twente vroegen oud-onderwijzers uit Twente en de Achterhoek om hun onderwijsakte af te stoffen. ‘Keer terug in het vak. We hebben jullie heel hard nodig’, klonk hun noodkreet.
Ferdy Smelt van Onderwijsbureau Twente: “Die oproep had de respons waarop we hoopten. Voornamelijk herintreders reageerden. Maar ook net afgestudeerden van de Pabo en onderwijsassistenten. We waren er erg blij mee. Maar dat er nog steeds onvoldoende vervangers zijn, onderstreept de ernst van het probleem. Er is een structureel personeelstekort.”
In Zaanstad werd vorig jaar een schooldirecteur teruggefloten die een vierdaagse schoolweek voorstelde. Benneker wijst er op dat de directeur zijn rigoureuze voorstel niet uit luxe deed. “Er mag wel meer niet volgens de wet. Maar als vijf leerkrachten ziek zijn, spreek je over 125 leerlingen. Die verdeel je niet over de resterende groepen.” De schoolbestuurders Benneker en Gerlo Teunis peilden in november bij hun schooldirecteuren of een ouder als ‘meester of juf voor een dag’ als absolute noodoplossing een optie is. De directies voelden niets voor de ‘oppasouders voor één dag’. Met als gevolg dat schoolbestuur PCO Noord Twente vlak voor kerst meemaakte dat klassen thuis zaten.